Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Pisso-mèu
Lamium maculatum
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Suçarèu, Ourtigo-fèro.
Noms en français : Lamier maculé, Lamier taché.
Descripcioun :Lou pisso-mèu es uno fausso ourtigo qu'amo li relarg fres e un pau umide. Coume l'ourtigo-blanco sa flour èi gibouso. Li fueio soun souvènt tacado de blanc. Coumpara emé lou pisso-mèu-de-Gargano que ié sèmblo proun.
Usanço :Poudès n'en tasta li flour (pisso-mèu o suçarèu) qu'an un bon goust sucra o tambèn li bouta dins l'ensalado. Li fueio soun peréu manjadisso cruso o cuecho. Lou pisso-mèu èi vertuous que sarro li car e destapo li brouncho.
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Bos fres
- Sebisso
- Roubino
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lamium maculatum (L.) L., 1763